وقتی کودکان بزرگتر می‌شوند، مسئولیت بیشتری برای تکمیل تکالیف و انجام بموقعشان بر دوششان قرار می‌گیرد. در‌حالیکه بعضی دانش آموزان انگیزه سر وقت تمام کردن کارهایشان را دارند، بقیه حتی برای شروع هم تقلا می‌کنند.
اگر چه نقش فعال والدین در اطمینان یافتن از اینکه فرزندشان تکالیفش را انجام می‌دهد مهم است، اما مجبور نکردن فرزندتان به انجام تکالیفش هم اهمیت ویژه ای دارد؛ زیرا تفاوت زیادی بین اجبار کردن و انگیزه دادن وجود دارد.
تشویق فرزندتان به شکلی مثبت در جهت ایجاد انگیزه، در شکل گیری عادات دائمی بسیار مهم است. اجبار فرزندتان به انجام مسائل درسی می تواند به انزجار از درس خواندن منجر شود و دست‌یابی به خود‌انگیزشی را بسیار مشکل‌تر کند.
پس وقتی فرزندتان انگیزه ای برای درس خواندن ندارد چه کاری از شما ساخته است؟ برای کمک کردن به فرزندتان در انگیزه گرفتن برای انجام تکالیفش نگاهی به راهکارهای زیر بیاندازید.
1. بفهمید چه چیزی مانع فرزندتان است
ممکن است فرزندتان به دلایل مختلف انگیزه ای برای درس خواندن نداشته باشد. پیدا کردن ریشه ی مشکل به شما کمک می‌کند به برنامه ای برای غلبه بر موانع انجام تکالیفش دست یابید.
دلایلی که ممکن است باعث نداشتن انگیزه شوند:
- فهم ناقص مطالب
- چالش برانگیز نبودن تکالیف
- متناسب نبودن تکلیف با شیوه یادگیری
- اضطراب مدرسه
- اعتماد به نفس پایین
2. زمان درس خواندن را آسان تر کنید
با فراهم کردن موارد زیر، زمان درس خواندن را تا حد ممکن برای فرزندتان آسان تر کنید:
محیطی ساکت: برای درس خواندن فرزندتان محیط ساکتی فراهم کنید که عاری از عواملی باشد که باعث حواس‌پرتی می‌شوند.
غذا و نوشیدنی: اگر فرزندتان گرسنه است ممکن است تمرکز روی درس برایش مشکل باشد. قبل از درس خواندن به فرزندتان یک خوراکی سبک و آب کافی بدهید تا مطمئن شوید می‌تواند تمرکز کند.
ابزار مناسب: مطمئن شوید که مداد، پاک کن، ماشین حساب و سایر لوازم مهم در دسترس باشند تا برای پیدا کردنشان وقت تلف نشود.
اطمینان از اینکه هر چیزی که فرزندتان نیاز دارد در اختیارش است به معنی بهانه گیری و مقاومت کمتر است.
3. با هم یک برنامه منظم درسی تهیه کنید
کودکان با برنامه بهتر عمل می‌کنند؛ داشتن یک برنامه ثابت و منظم کمک می‌کند فرزندتان طبق برنامه عمل کند. با فرزندتان بنشینید و برای تکمیل تکالیف هر شبش برنامه ای تهیه کنید. همفکری با فرزندتان در طی این فرآیند کمک می‌کند تا کودک درگیر برنامه شده و به آن وفادار بماند.
برنامه باید شامل موارد زیر باشد:
- زمان انجام تکالیف هر روز
- مقدار زمانی که باید صرف انجام تکالیف شود
- چند وقت یکبار و برای چه مدت استراحت کند
- اولویت با چه برنامه هایی است (مثلاً کارهایی که باید زودتر تحویل داده شود)
4. پاداش بدهید
کلید حفظ انگیزه هنگام درس خواندن این است که یک سیستم برای پاداش دهی به فرزندتان در نظر بگیرید تا برای جایزه بعد از درس خواندن ذوق داشته باشد. پاداش می‌تواند به سادگی تماشای تلویزیون بعد از انجام تکالیف باشد یا اینکه بعد از هر جلسه امتیاز بگیرد تا برای چیز خاصی خرجشان کند.
5. اضطراب را محدود کنید
اگر فرزندتان اضطراب دارد، ممکن است درس خواندن یا حتی پیدا کردن انگیزه شروع برایش مشکل باشد. با وقت گذراندن با او یا تشویق به صحبت راجع به افکار و احساساتش به از بین بردن اضطرابش کمک کنید.
مطمئن شوید فرزندتان هر روز زمان کافی برای اضطراب زدایی داشته باشد. فعالیت‌هایی برای زنگ تفریح های بین جلسات درس یا بعد از آن در نظر بگیرید که به کم کردن اضطراب کمک می‌کنند، مثل:
- پیاده روی
- گوش کردن به موسیقی
- رنگ آمیزی
6. روی یادگیری، بیشتر از عملکرد تمرکز کنید
به جای تمرکز صرف روی نمرات، دست یابی به اهداف کوچک و بزرگ را در یادگیری جشن بگیرید.
مثلاً وقتی فرزندتان با موفقیت یک مساله مشکل ریاضی را حل می‌کند یا چرک نویس یک انشا را می‌نویسد. وقتی تمرکزتان را متوجه یادگیری می‌کنید، فرزندتان بیشتر می‌تواند از اتمام یک کار لذت ببرد و به افزایش انگیزه نیز کمک می‌شود.
7. فرزندتان را تشویق کنید که اهداف کوچک تعیین کند
طبق اینکه چه کارهای باید انجام شود، فرزندتان را تشویق کنید که اهداف درسی کوچک و دست یافتنی تعیین کند. اجرای هدف گذاری به فرزندتان مسیر مشخصی می‌دهد که چه کاری باید انجام شود و هنگامی که به این اهداف می‌رسد اعتماد به نفسش بالا می‌رود.
چند مثال از اهداف درسی شامل:
- خواندن یک فصل از بخش‌هایی که باید خوانده شود
- بیست دقیقه دوره کردن خلاصه نویسی ها
- حل کردن پنج تمرین از کتاب
8. روش های مختلف را امتحان کنید
یک روش درس خواندن برای همه جواب نمی‌دهد. هر دانش آموز کمی متفاوت تر از دیگری یاد می‌گیرد. اگر فرزند شما با روشی درس می‌خواند که با روند یادگیری اش متفاوت است، ممکن است کلافه شود، زیرا فهم مطالب بسیار مشکل تر می‌شود. روش‌های مختلف درس خواندن را امتحان کنید تا ببینید برای فرزند شما کدام یک بهتر جواب می‌دهد.
9. زنگ تفریح های بجا بدهید
با اینکه تلاش برای تمام کردن یکباره‌‌ی همه تکالیف وسوسه انگیز است، اما مغز بدون استراحت تمرکزش را از دست می‌دهد (مخصوصاً در دانش آموزان کوچکتر). تقسیم زمان مطالعه به مقاطع قابل کنترل برای باز نگه داشتن ذهن فرزندتان و مشغول نگه داشتنش اهمیت دارد. او را تشویق کنید که طی یک جلسه مطالعه، زنگ تفریح های بجا داشته باشد.
این نکات را برای یک زنگ تفریح پربازده در نظر داشته باشید:
- از ساعت گوشی موبایل برای یادآوری وقت زنگ تفریح به فرزندتان استفاده کنید
- بعد از حدود ۳۰ دقیقه مطالعه استراحت بدهید
- مدت زمان زنگ های تفریح ۵ تا 10 دقیقه باشد
10. تشویق به ورزش کنید
انرژی سرکوب شده منجر به کلافگی می‌شود و درس خواندن را سخت تر هم می‌کند. ورزش دائمی باعث سلامتی بیشتر و کاهش اضطراب می‌شود و انجام تکالیف را بسیار آسان تر می‌کند.
مطمئن شوید که فرزندتان هر روز قبل از درس خواندن به اندازه کافی فعالیت بدنی داشته باشد. حتی یک پیاده روی کوتاه اطراف خانه در وقت استراحت راه خیلی خوبی برای رسیدن خون به مغز است و در جلوگیری از کلافگی و خستگی مفید است.
11. تکیه گاه فرزندتان باشید
با فرزندتان ارتباط برقرار کرده و در صورت لزوم از او حمایت کنید. حمایت می‌تواند شامل برنامه ریزی برای صحبت با معلم فرزندتان باشد، یا گرفتن معلم خصوصی و یا فقط گوش دادن به او وقتیکه گیج شده است. اینکه بداند کمک همیشه در دسترس است به او کمک می‌کند اعتماد به نفس لازم برای حل کردن هر مشکل احتمالی را به دست آورد.
نتیجه گیری: به فرزندتان کمک کنید که انگیزه لازم را پیدا کند
از جنگ اعصاب برای انجام تکالیف دوری کنید و از نکات بالا برای کمک به فرزندتان در دست یابی به عادات پسندیده درس خواندن استفاده کنید. با اینکه به عنوان یک پدر یا مادر مهم است که از انجام تکالیف فرزندتان اطمینان یابید، اجبار نکردنش به انجامشان نیز اهمیت دارد. در عوض، تلاش کنید که درس خواندن به یک تجربه مثبت بدل شود تا فرزندتان بتواند به خود انگیزشی دست یابد تا به موقع تکالیفش را تمام کند.