هدف گذاری بخش مهمی از فرآیند رشد و مسئولیت پذیری کودکان است. کمک به کودک برای تعیین اهداف، یکی از عوامل کلیدی موفقیت او در فعالیت های تحصیلی و مسائل روزمره زندگی محسوب میشود.
هدف گذاری: اولین قدم به سمت موفقیت
هر چند اهداف هر کودک با توجه به سن، نقاط قوت و انگیزه هایش متفاوت است، اما یادگیری فرآیند هدف گذاری به او کمک میکند تا در فعالیت های تحصیلی و مدرسه به بیشترین پتانسیل خود برای موفق شدن دست یابد.
کودک میتواند اهداف مختلفی تعیین کند، اهداف بلند مدت، اهداف کوتاه مدت یا اهدافی که بر آموزش و عادت های فردی او متمرکز هستند. درک اهمیت هدف گذاری برای کودک به شما کمک میکند تا فرزندتان را برای موفقیت در زندگی آماده کنید.
در ادامه این مطلب با انواع هدف هایی که کودک باید تعیین کند آشنا خواهید شد، نحوه شروع این فرآیند را یاد خواهید گرفت و برای موفق شدن در این مسیر چند نکته راهنما به شما خواهیم گفت.
انواع اهدافی که کودک باید تعیین کند
اهداف نمره محور
اهداف نمره محور بر ارتقاء یا رسیدن به یک نقطه عطف ویژه در وضعیت آموزشی کودکتان تمرکز دارند. این اهداف به یک پروژه، امتحان یا درس خاص مربوط میشوند.
چه کودکتان در یکی از درس هایش به طور خاص مشکل داشته باشد یا به دنبال ارتقاء نمراتش باشد، چه به دنبال این اهداف نباشد، به هر حال هدف گذاری در دوران تحصیل به کودک آموزش میدهد که چطور اخلاق کاری مثبت میتواند در رسیدن به اهداف مورد نظرش تفاوت ایجاد کند. این اهداف منجر به اخلاق کاری بهتر، عادات مستحکم تر در مطالعه و درک گام های پیش رو برای رسیدن به نمره های بالاتر میشوند.
مثال هایی از اهداف نمره محور برای کودک
اهداف نمره محور کودکتان باید واقع نگرانه، قابل اندازه گیری و قابل دستیابی باشند. به عنوان مثال:
- ارتقاء نمره زبان انگلیسی در نیم سال دوم به میزان ____ درصد.
- رسیدن به نمره ____ (یا بیشتر) در امتحان بعدی درس ____.
- گرفتن نمره ____ در پروژه درس علوم.
اهداف عادت محور
اهداف عادت محور بر سبک زندگی، عادت ها یا رفتارهای فردی کودک تمرکز دارند.
این نوع از اهداف شامل همه چیز میشود؛ از شکستن عادت های بد، مانند حرف زدن در کلاس گرفته، تا ارتقاء عادت هایی که کودک میداند برایش مفید خواهد بود، مانند اختصاص دادن زمان بیشتر برای مطالعه در هر شب.
اهداف عادت محور پشتیبان اهداف نمره محور هستند و پهلو به پهلوی آنها برای دستیابی به هدفی بزرگتر به کودک کمک میکنند. با تمرکز بر ارتقا عادت های مرتبط با مطالعه و یادگیری میتوان به اهداف آموزشی نیز دست یافت. اگر به فرزندتان اهداف عادت محور را آموزش دهید، در واقع او را به ابزاری ضروری جهت ایجاد تغییر در زندگی، اعتماد به نفس بالاتر و موفقیت تحصیلی مجهز کرده اید.
مثال هایی از اهداف عادت محور برای کودک
اهداف عادت محور قابلیت عملیاتی و شخصی سازی دارند. به عنوان مثال:
- مرور نکات درس زبان انگلیسی به مدت ۲۵ دقیقه بعد از هر کلاس.
- صحبت کمتر با دوستان و تمرکز بیشتر در حین کلاس.
- بالا بردن دست و حداقل دو بار مشارکت در کلاس در هر روز.
کمک به کودک برای رسیدن به اهدافش
با اهداف کوتاه مدت شروع کنید
اهداف کوتاه مدت معمولاً طی چند روز یا چند هفته قابل دستیابی هستند. این نوع از اهداف برای آشنا کردن کودکتان با اهداف آموزشی یا عادت محور فوق العاده هستند.
مشارکت در تعیین اهداف کوتاه مدت به کودکتان کمک میکند تا متوجه شود که چه چیزهایی برای او قابل دستیابی هستند. وقتی فرزندتان دستیابی به این اهداف را تجربه میکند، اعتماد به نفسش افزایش خواهد یافت و رفته رفته بدون نیاز به تشویق شدن، خودش هدف گذاری را آغاز خواهد کرد.
مثال هایی از اهداف کوتاه مدت
اهداف کوتاه مدت به زمان زیادی برای دستیابی نیاز ندارند، اما در راستای اهداف بزرگتری قرار میگیرند که کودک میتواند در بلند مدت بر آنها تمرکز داشته باشد. به عنوان مثال:
- تمرین کردن سوالات ریاضی به مدت یک هفته هر روز پس از مدرسه.
- گرفتن نمره ___ در امتحان انگلیسی ماه آینده.
- تمام کردن پروژه بعدی درس علوم با گرفتن نمره ____.
تغییر مسیر به سمت اهداف بلند مدت
اهداف بلند مدت با توسعه اهداف کوتاه مدت شکل میگیرند. این نوع از اهداف به فرزند شما کمک میکنند تا متوجه شود که با تمرکز و عزم فعلی اش، چه چیزهایی برایش دست یافتنی است. اهداف بلند مدت همچنین به او کمک میکنند تا ببیند که چگونه اهداف کوچکتر میتوانند یک هدف بزرگتر را بسازند.
کمک به کودکان برای تعیین اهداف بلند مدت به آنها آموزش میدهد که به آینده توجه کرده و برای آن برنامه داشته باشند، و در نهایت متوجه شوند که رسیدن به بعضی چیزها در زندگی واقعاً زمان میبرد. این نوع هدف گذاری از این جهت برای کودک اهمیت دارد که به او کمک میکند تا مفاهیم انگیزه، صبر، رشد و برداشتن یک گام در هر زمان را به خوبی درک کند.
مثال هایی از اهداف بلند مدت
اهداف بلند مدت به سرعت قابل دستیابی نیستند و رسیدن به آنها نیازمند دستیابی به چند هدف کوچکتر است. به عنوان مثال:
- گرفتن نمره ____ در کلاس ریاضی در این سال تحصیلی.
- گرفتن معدل ____ در انتهای سال تحصیلی.
- قبول شدن در آزمون ورودی مدرسه ____.
ارزشیابی و رسیدن به اهداف
تلاش برای رسیدن به هدف همیشه طبق برنامه پیش نمیرود. برخی کودکان به زمان بیشتری برای رسیدن به اهدافشان نیاز دارند، در حالی که برخی دیگر تنها به تشویق بیشتر نیاز دارند. گاهی اوقات، اهداف کودک به کلی تغییر میکنند. هدف ها میتوانند قابلیت انعطاف پذیری داشته باشند. انعطاف پذیری مهم ترین ویژگی است که میتوان به کمک آن مطمئن شد فرزندتان در مسیر پیشرفت اهدافش قرار میگیرد.
بازبینی و هدف گذاری مجدد
بازبینی اهداف مشخص میکند که آیا مشکلی در مسیر کودک وجود دارد، یا او به کمک نیاز دارد یا اینکه آیا نیاز به افزودن گام های دیگر وجود دارد یا خیر. این فرآیند میتواند شامل آموزش فوق برنامه بعضی درس ها، صرف زمان بیشتر برای کمک در تکالیف شب، یا حتی سازماندهی مجدد اهداف باشد. در این فرآیند میتوانید گام های مورد نیاز برای رسیدن به اهداف را روی یک تخته به تصویر بکشید. در نهایت، هر رویکردی که شما و کودکتان اتخاذ میکنید، حتماً مطمئن شوید که چگونگی استمرار در رسیدن به هدف برای کودک مشخص شود.
از او تعریف و او را تشویق کنید
تعریف مثبت از کودک به او یادآوری میکند که کارش خوب بوده است، اعتماد به نفسش را افزایش میدهد و او را از نا امیدی و فرسایش دور میکند. این مسئله اهمیت بالایی دارد که به فرزندتان کمک کنید تا نسبت به اهدافش متعهد باقی بماند و بدانید که تشویق کردن تاثیر زیادی دارد.
وقتی به یک هدف رسیدید، اهداف جدیدی تعیین کنید
وقتی کودکتان به هدفش دست یافت، از او سوال کنید که چگونه میتواند خودش را بیشتر ارتقا دهد. این کار فرزندتان را تشویق میکند تا به طور مستمر در مورد اهداف بعدی خود فکر کند. هر دفعه به هدف دست یافت، یک جشن کوچک بگیرید.
تعیین هدف، عامل کلیدی برای کمک به رشد کودک در حوزه فعالیت های تحصیلی و مسائل روزمره زندگی است. این که کودک بداند چه نوع اهدافی را باید تعیین کند و چگونه در راستای رسیدن به آنها به طور مستمر تلاش کند، نه تنها به او کمک میکند تا به موفقیت دست یابد، بلکه به او ثبات قدم را آموزش میدهد، اعتماد به نفسش را بالا میبرد و به او نشان میدهد که با تلاش زیاد به چه چیزهایی میتواند دست پیدا کند.